11- Hâlid
b. Mahled bize anlatarak dedi ki: Süleyman b. Bilâl bize anlatarak dedi ki: Amr
b. Yahya bana babasının şöyle dediğini anlattı: Amcam Çok abdest alırdı. (Bir
keresinde) Abdullah b. Zeyd'e şöyle dedi: "Bize Allah Resûlü'nü (sav) nasıl
abdest alırken gördüğünü anlatıver".
Bunun üzerine bir bakır kapta su istedi. Kabı
eğerek ellerini üç kez yıkadı. Sonra elini kaba soktu ve her seferinde bir avuç
dolusu olmak üzere üçer kez ağza ve burna su verdi. Sonra elini kaba daldırarak
yüzünü üç kez yıkadı. Sonra kollarını dirseklerle beraber ikişer kez yıka-dı.Sonra
eliyle su alarak başını önden arkaya, arkadan öne doğru mesh etti. Sonra
ayaklarını yıkadı ve şöyle dedi: Allah Resûlü'nü (sav) de böyle abdest alırken
gördüm.
Şerh
Bir avuç dolusu", ağza ve burnu su verirken (mazmaza
ve istinşâk) her biri için ayrı ayrı su alındığınıteyit etmek için bu ibareye
yer verilmiştir.
Böyle", ifadesi, hadis-i şerifin merfü olarak
rivayet edildiğini göstermektedir. Hadisin başlangıç bölümü de bu yöndedir.
Hüküm
Bu hadisin hükmü bağlamında abdestin farz ve
sünnetlerini maddeler hâlinde zikretmek yararlı olacaktır:
1. Yüzü
bir defa suyla yıkamak;
2. Kollan
dirseklerle beraber bir defa yıkamak;
3. Başın
dörtte birini mesh etmek;
4. Ayakları
topuklarla beraber yıkamak.
1. Abdeste
başlamadan önce elleri yıkamak;
2. Abdeste
başlarken Eûzü Besmele okumak;
3. Niyet
etmek (Mâliki ve Şâfiîlerde niyet farzdır. Hanbelî mezhebinde sıhhat şartıdır.)
4. Ağza su vermek (mazmaza), burna su vermek ve sümkürmek
(istinşâk);
5. Misvak
kullanmak;
6. Sıralamaya
dikkat etmek;
7. Yıkanacak
organları bir kez yıkamak;
8. Başın
tamamını arkadan Öne, önden arkaya doğru tek suyla mesh etmek.
9. Boynu
ve kulakları mesh etmek;
10. Abdest
uzuvlarını aralıksız yıkamak.
Allah Resûlü'nün (sav) "Her kim emrolunduğu gibi
abdest alır ve emre-dildiği şekilde namaz kılarsa geçmiş günahları bağışlanır"
buyurduğu abdest, İslam ümmetini diğer din ve milletlerden ayıran çok mühim bir
farzdır. "Temizlik imandandır" hadis-i şerifi de, temizlenmenin en güzel
araçlarından biri olan abdestin Müslümanın hayatındaki yer ve anlamıyla ilgili
önemli bir beyandır.